تاثیر شوریهای متفاوت آب بر عملکرد نانوذرات نقره کلوئیدی در بقا و برخی تغییرات فیزیولوژیک لارو و ماهی انگشت قد قزل آلای رنگین کمان (oncorhynchus mykiss)

با توسعه نانوتکنولوژی و افزایش تولید نانوذرات نقره، ورود مواد مذکور به اکوسیستم های آبی محتمل می باشد. از اینرو با توجه به عملکرد متفاوت نانومواد در اکوسیستم های آب شیرین و شور، در مطالعه حاضر با شبیه سازی شرایط متفاوت شوری، سرنوشت و تاثیرات سمی نانوذرات نقره کلوئیدی در شوریهای 4/0 (آب شیرین)، 3/0 ±6 (آب با شوری متوسط) وppt 2/0 ±12 (آب لب شور) بر برخی شاخص های فیزیولوژیک ماهیان 1 و 25 گرمی قزل آلای رنگین کمان به ترتیب پس از 7 و 14 روز مواجهه مورد بررسی قرار گرفت. در این خصوص پس از مواجه سازی ماهیان با غلظت های متفاوت نانوذرات نقره در آب شیرین (7 غلظت از صفر تاppm 2) و آب های با شوری متوسط و لب شور (6 غلظت از صفر تاppm 100) آسیب های بافتی آبشش و روده و همچنین شاخص های خون شناسی (اندازه ی گلبول های قرمز، تعداد لوکوسیت ها، پروتئین کل، آلبومین و الکترولیت ها) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مهمترین آسیب های مشاهده شده در بافت آبشش در هر دو گروه از ماهیان 1 و 25 گرمی، آنیوریسم، نکروز، هایپرپلازیا، هایپرتروفی، جدائی اپیتلیال لاملا، چماقی شکل شدن، تلانژیکتازیس و خم شدگی لاملا بود و در این بافت هایپرپلازیا در دوزهای پائین نسبت به سایر حالتهای غیرنرمال بیشتر مشاهده گردید. در خصوص بافت روده نکروز، فیبروزیس، جدا شدگی اپیتلیال روده، واکوئله شدن، همجوشی ویلی ها و التهاب از جمله مهمترین ناهنجاریها در شوریهای متفاوت بودند، بطوریکه فیبروزیس، همجوشی ویلی ها و واکوئله شدن بیشترین حالتهای غیرنرمال مشاهده شده در غلظت های پائین نانوذرات نقره بود. بعلاوه نتایج مطالعات خونشناسی نشان داد که در بین شاخص-های خونی تغییر حجم گلبولهای قرمز و تعداد لنفوسیت کوچک، نوتروفیل و مونوسیت و همچنین در خصوص شاخص های پلاسمای خون، میزان آلبومین بارزترین تغییرات را در پائین ترین غلظت های نانوذرات نقره آشکار نمود. بر اساس درجه بندی سطوح سمیت (بر مبنای lc50 144 ساعته)، در خصوص بچه ماهیان یک گرمی، نانوذرات نقره در آب شیرین به عنوان ماده ای نیمه سمی و در آب های با شوری متوسط و لب شور به عنوان ماده ای کمی سمی طبقه بندی می شود. با توجه به مشاهده آسیب های بافت شناسی و تغییرات شاخص های خون شناسی در ماهیان مورد مطالعه در تمامی شوریهای مورد بررسی می توان اظهار نمود که اگرچه افزایش شوری آب با کاهش لایه دوگانه الکتریکی، پتانسیل زتا و در نهایت رسوب نانومواد به بستر آب، به میزان زیادی باعث کاهش میزان تلفات ناشی از نانوذرات نقره گردیده است ولی مشاهده آسیب های بافت های آبشش و روده و همچنین شاخص های خون شناسی و پلاسما، کماکان مبین تاثیرات نامطلوب این دسته از مواد بر اکوسیستم آب های شیرین تا لب شور بوده که نیازمند توجه بیشتر و مطالعات دقیق تر در آینده می باشد.